Płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe
BAL, czym jest? Skrót pochodzi od słów Bronchoalveolar lavage, czyli płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe. Badanie to umożliwia diagnostykę chorób dolnych dróg oddechowych, czyli przede wszystkim RAO (dawniej COPD, obecnie astma końska), ale również IAD (choroby zapalnej dolnych dróg oddechowych), EIPH (powysiłkowe krwawienie płucne) oraz innych.
Polega ono na wprowadzeniu do drzewa oskrzelowego chorego konia około 200-300 ml płynu fizjologicznego, a następnie odzyskaniu popłuczyn, które poddaje się badaniu laboratoryjnemu. Ocenie podlegają elementy komórkowe próbki, na przykład duża ilość neutrofilów stanowi podstawę do rozpoznania RAO. BAL umożliwia wczesne postawienie diagnozy, rozpoczęcie leczenia adekwatnego do nasilenia stanu chorobowego i zahamowanie postępu choroby.
Badanie BAL przeprowadza się z użyciem endoskopu lub specjalnego przewodu u konia uspokojonego farmakologicznie i po podaniu środka znieczulającego górne drogi oddechowe.
Nie należy ono z pewnością do przyjemnych, niemniej nie powinno się go demonizować, gdyż niezależnie od techniki, procedura jest bezpieczna dla pacjenta. Zazwyczaj nie ma konieczności stosowania dutki, a koń może stać spokojnie w swoim boksie. Jednym z niewielu powikłań może być krótkotrwały kaszel związany z ewakuacją pozostałego w oskrzelach płynu lub przemijający wzrost temperatury ciała.
Objawami mogącymi świadczyć o konieczności wykonania badania jest przede wszystkim kaszel (pojedyncze kaszlnięcia przy pierwszym kłusie również powinny niepokoić), duszność widoczna w postaci „pompowania brzuchem” lub rozdęcia chrap, nietolerancja wysiłkowa obserwowana jako niechęć do ruchu, słabość konia w miarę trwania wysiłku oraz niefizjologiczna wydzielina z nozdrzy, zwłaszcza biała, śluzowa.
Warto pamiętać, że nieleczone choroby zapalne dolnych dróg oddechowych prowadzą do nieodwracalnych uszkodzeń tkanki płucnej i mają charakter postępujący.
Na zdjęciu obraz mikroskopowy popłuczyn oskrzelowo-pęcherzykowych konia chorego na RAO.